December is bij uitstek de maand voor bestrijding van de varroamijt. Deze mijten planten zich voort in de broedcellen. De bijenvolken hebben in deze maand vrijwel geen broed meer en dan kunnen de nog op de bijen zittende mijten worden gedood door een aangepaste dosis suikeroplossing met oxaalzuur in en op de wintertros te sproeien. Zo'n twee weken lang daarna blijven de dode mijten vallen op de ventilatieplank onder de kast en door ze te tellen wordt duidelijk hoe ernstig de besmetting per volk is/was. Het grote voordeel van zo'n behandeling is dat het volk schoon het voorjaar in gaat. Mijten vermeerderen zich namelijk exponentieel vanaf de beginsituatie en kunnen zo een heel volk te gronde richten. Het probleem is niet eens zozeer de varroamijt zelf maar vooral de virussen die ze overbrengen.
Het grootste volk heeft de meeste varroa en lijkt toch het meest vitaal. Van alle 9 volken vloog alleen dit volk nog volop, op een gure winterdag.
Ik deed de oxaalbehandeling op 29 november en controleerde daarna regelmatig de mijtenval. Uitgerekend het zwaarst met mijten besmette volk vloog vandaag volop, bij een koude, straffe wind en een dagtemperatuur van amper 8 graden: zie de bovenstaande video. De volken met de meeste bijen blijken ook een grotere mijtenpopulatie te hebben: het volk in de video zat begin december op bijna 7 raten, de meeste andere volken op zo'n 5 raten. Uit dit volk vielen na de behandeling enkele honderden mijten, maar van de 9 volken leek dit grotere volk vandaag toch het meest vitaal.
Je zou verwachten dat een volk met zoveel mijten juist verzwakt raakt. Als je erover nadenkt is het echter toch logisch: de 'varroadruk' doet zich al meteen na de honingoogst van het voorjaar gelden, het volk heeft hier zelf weet van van en compenseert alvast de uitval van bijen door al vanaf juli extra veel broed aan te zetten. De uitkomst is dan dat er aan het begin van de winter toch ruim voldoende winterbijen zijn om elkaar in de winter warm te houden. Dus ja, niets is wat het lijkt...
De varroamijt kwam in de jaren 80 van de vorige eeuw naar Nederland vanuit Azië. In dat werelddeel leven bijen en varroamijten al eeuwen in een soort symbiose: ongeveer zoals chimpanseeën vlooien de bijen elkaar om de mijtenpopulatie onder de duim te houden. De Europese honingbij (Apis mellifera) is nog niet zo ver en dus bestrijden imkers in Europa de mijt vooralsnog met organische middelen zoals mierenzuur, thymol en dus ook oxaalzuur. Nog een mogelijkheid is om in het voorjaar darrenbroed weg te snijden, want de varroamijt vermeerdert zich het liefst in de wat grotere darrencellen. Niet iedereen vindt dit overigens een goede manier. Verder worden koninginnen steeds vaker geselecteerd op hun eigenschappen voor VSH, afkorting voor Varroa Sensitive Hygiene: met een koningin in een volk dat veel varroa ontwikkelt ga je als imker niet verder, maar deze vervang je bij voorkeur.
Meer info over de varroamijt vind je hier op Imkerpedia
Geen opmerkingen:
Een reactie posten